Ο ΕΡΑΣΤΗΣ ΤΗΣ ΚΟΜΜΩΤΡΙΑΣ (Le Mari de la Coiffeuse, 1990)

Όταν ήταν αγόρι ο Αντουάν είχε τη δική του γυναίκα - φαντασίωση. Όχι ένα μοντέλο ή την ωραία της γειτονιάς, αλλά μια κομμώτρια. Τα απαλά της χέρια στο κεφάλι του και οι τρυφερές μυρωδιές του μαγαζιού της αρκούσαν για να στείλουν το παιδικό του μυαλό στον έβδομο ουρανό. Τώρα μεσήλικας πια, ο Αντουάν βρίσκει την ιδανική ενσάρκωση του παιδικού του ονείρου στην Ματίλντ και μαζί της ζει τον πιο γήινο, μυσταγωγικό και αυτάρκη έρωτα που έχει εξελιχθεί ποτέ σε κομμωτήριο, ίσως και στο σινεμά. 

Λιτό και αισθησιακό, ρεαλιστικό και βαθιά ρομαντικό, εστιασμένο με εμμονή στα βλέμματα και στις χειρονομίες για να μην χάσει και τον παραμικρό ψυχικό αντικατοπτρισμό τους, το φιλμ αυτό είναι από κείνες τις μικρές ταινίες με την μεγάλη καρδιά, που σε ωθούν να εκφράσεις την κοινότοπη δήλωση ότι "όσο και αν ο κινηματογράφος εξαρτάται από τα χρήματα, εκείνο που προέχει για να φτιαχτεί μία μεγάλη ταινία, είναι η ψυχή του δημιουργού της". Ο Λεκόντ εδώ - για μια ακόμη φορά - αποδεικνύει ότι την διαθέτει. Τον ευχαριστούμε που μας την προσφέρει.

TRUST (1990)

Ο Χαλ Χάρτλι ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του αμερικάνικου ανεξάρτητου κινηματογράφου ίδρυσε την εταιρία παραγωής Action Features και άρχισε να γυρίζει αντικομφορμιστικές ταινίες στο πνεύμα της Σχολής της Νέας Υόρκης. Η ταινία αυτή είναι η δεύτερη κατά σειρά του σκηνοθέτη, μια βελτιωμένη έκδοση της πρώτης με τίτλο "The unbelievable truth" (1989), που επανέρχεται στο ίδιο σχεδόν τοπίο και την ίδια κοινωνία μιας πόλης στο Λόνγκ Άιλαντ, χρησιμοποιώντας και την ίδια πρωταγωνίστρια στο ρόλο της αποξενωμένης έφηβης. 

Υποκριτικό στυλιζάρισμα και σταθερά πλάνα που μεταδίδουν την εσωστρέφεια των χαρακτήρων, την εξωτερική τους ακινησία λόγω αδυναμίας προσαρμογής στο κοινωνικό ρεπερτόριο των ρόλων και την συνεχή τους περισυλλογή στην αναζήτηση της αυθεντικότητας, δημιουργική αξιοποίηση του ήχου, μπρεχτική αποστασιοποίηση, ιδιόρυθμο και λεπτό χιούμορ, αδειάλειπτος στοχασμός σε σύγχρονα θέματα (κυρίως πάνω στην επικοινωνία), συνθέτουν τα βασικοτερα χαρακτηριστικά όλων των ταινιών ενός σκηνοθέτη που αξίζει να ανακαλύψετε. Στο ίδιο ύφος και η επόμενη ταινία του αυτής της περιόδου, το "Simple men" (1992).

Ο ΚΥΡΙΟΣ ΧΟΥΛΑ ΧΟΥΠ (The Hudsucker Proxy, 1994)

Οι ιδιοφυείς αδελφοί Κοέν μπήκαν στο χώρο του παραδοσιακού κινηματογράφου με αυτή την απολαυστική κωμωδία των βιομηχανικών μηχανορραφιών στις αίθουσες των διοικητικών συμβουλίων. Με χωροχρονικό πλαίσιο τη Νέα Υόρκη της δεκαετίας του '50 και με στοιχεία δανεισμένα από τον Φρανκ Κάπρα και Πρέστον Στάρτζες, παρουσιάζουν την ιστορία του χαζούλη Νόρβιλ Μπάρνς, που απρόσμενα γίνεται πρόεδρος ενός μεγάλου ομίλου. Η ιστορία του απλοϊκού χωριάτη, που ξεπερνά τις παγαποντιές των πρωτευουσιάνων δεν είναι κάτι καινούριο, αλλά οι Κοέν την προσάρμοσαν έτσι ώστε να αποτίει φόρο τιμής στην κωμωδία της δεκαετίας του '40 και παράλληλα στο ίδιο το αμερικάνικο όνειρο. 

Εξωπραγματικά σκηνικά και χαρακτήρες που φαίνονται σαν να έχουν ξεπηδήσει από καρτούν, συνδυάζονται για να φωτίσουν τη σουρεαλιστική, απάνθρωπη φύση της ύπαρξης στο περιβάλλον των πολυεθνικών εταιριών. Απεικονίζει έναν κόσμο παρανοϊκό, μια τερατώδη παρωδία όλων όσων αποτελούν το αμερικάνικο όνειρο - χρήματα, δύναμη, επιτυχία - με εξαιρετικές ερμηνείες απ'όλους.

Ο ΕΛΑΦΟΚΥΝΗΓΟΣ (The Deer Hunter, 1978)

 Η ταινία υπήρξε ένα τολμηρό ρίσκο, αφού οι ταινίες για το Βιετνάμ δεν ήταν ιδιαίτερα δημοφιλείς το 1978 και ο ελάχιστα γνωστός σκηνοθέτης Μάικλ Τσίμινο πρέπει να φάνηκε ανησυχητικά άπειρος στου χρηματοδότες του (δεδομένου ότι είχε γυρίσει μονάχα την "Μεγάλη ληστεία της Μοντάνα" που δεν αποτελούσε εγγύηση της δυνατότητάς του να χειριστεί μία τρίωρη υπερ-ταινία με μεγάλο προυπολογισμό, μεγάλους ηθοποιούς, πολλούς κομπάρσους και ένα από τα πιο ιδιόμορφα και ταλαντούχα αστέρια του Χόλιγουντ, τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο). Ωστόσο προς τιμήν του Τσίμινο όλα πήγαν καλά και η ταινία έδρεψε εμπορική επιτυχία και επαίνους από τους κριτικούς.

Οι σκηνές όπου οι αιχμάλωτοι πολέμου αναγκάζονται από τους Βόρειοβιετναμέζους να παίξουν ρώσικη ρουλέτα με ένα περίστροφο, προκάλεσαν αντιδράσεις και ο Τσίμινο ισχυρίστηκε ότι ήταν μια απλή απεικόνιση της πραγματικότητας, κάτι που προκάλεσε διασημότητα και βοήθησε εμπορικά την ταινία. Ο Ντέ Νίρο έκανε μία από τις καλύτερες ερμηνείες του, ο Κρίστοφερ Γουόκεν κέρδισε Όσκαρ Β' Αντρικού Ρόλου και σε έναν από τους πρώτους ρόλους της, η Μέριλ Στρίπ προτάθηκε για Όσκαρ. Η ταινία απέσπασε επίσης το Όσκαρ καλύτερης ταινίας και ό Τσίμινο το Όσκαρ Σκηνοθεσίας.

ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣ ΧΩΡΙΣ ΑΙΤΙΑ (Rebel Without A Cause, 1955)

Το θρυλικό είδωλο της οθόνης, ο Τζέιμς Ντιν, πρωταγωνίστησε μόνο σε τρεις ταινίες και σε αυτήν ερμηνεύει τον καλύτερο ρόλο του, ενός παραστρατημένου εφήβου, παρεξηγημένου από τους γονείς του και την κοινωνία. Ο ποιητικός τίτλος της ταινίας ταιριάζει απολυτα με την εικόνα του Ντιν και βοήθησε το κοινό να ταυτιστεί μαζί του, όχι μόνο στην Αμερική αλλά σε ολόκληρο τον κόσμο. Η ταινία σκιαγραφεί το πορτραίτο της υπαρξιακής αποσύνθεσης της νεολαίας, ιδιαίτερα των κεντροδυτικών πολιτειών, κριτικάρει δριμύτατα τον γονεϊκό αυταρχισμό και εκθέτει το χάσμα μεταξύ των γενεών.

Παιδί του Actors Studio και αποκαλύψη του Ελία Καζάν, ο Τζέιμς Ντιν με αυτήν την ταινία έγινε θρύλος και σύμβολο μιας νεολαίας, που ντυμένη στα πλουτζίν και τα πέτσινα άκουγε ροκ εντ ρολ και ξεσηκώνονταν "χωρίς αιτία", απέναντι σ'ένα πουριτανικό και συντηρητικό κατεστημένο. Έζησε γρήγορα και πέθανε νέος, κάνοντας πράξη το σύνθημα μιας γενιάς στο οποίο πολλοί πίστεψαν, ελάχιστοι όμως έκαναν πράξη. Το πολύ καλό σενάριο, καθώς και η σκηνοθεσία του Νίκολας Ρέι, διαθέτουν ακόμα τη δύναμη να συναρπάζουν.

ΞΕΓΝΟΙΑΣΤΟΣ ΚΑΒΑΛΑΡΗΣ (Easy Rider, 1969)

Στο θρυλικότερο "road movie" όλων των εποχών, δυο νεαροί περιπλανώνται στο αχανές τοπίο της Αμερικής, πάνω στις μοτοσικλέτες τους, που θυμίζουν σχέδια του Νταλί. Έξω από το χρόνο, χωρίς σκοτούρες και χωρίς προθέσεις, θ'αναζητήσουν την ανεμελιά της ελευθερίας και θα βρουν τον θάνατο. Με παραγωγό τον Πίτερ Φόντα, σκηνοθέτη τον Ντένις Χόπερ και τους ίδιους στους παραπάνω ρόλους, η ταινία γίνεται η έκπληξη αυτής της ταραγμένης δεκαετίας. Έκπληξη που έγινε λατρεία και σύμβολο ελευθερίας.

Από τις πρώτες "οδοιπορικές" ταινίες (road movie), που θα έχει μεγάλη ανταπόκριση, ιδιαίτερα στη νεολαία και θα γίνει μία από τις πιο εμπορικές ταινίες της δεκαετίας του '60. Είναι μία καταγραφή της αμφισβήτησης των ηθικών αρχών, του πουριτανισμού των 60's, ένας ύμνος στην ατομική ελευθερία. Περιγράφεται η ουσία του χιπισμού που σήμερα μπορεί να φαίνεται αναχρονιστικός, αλλά αποτελεί συναρπαστικό ντοκουμέντο μιας περασμένης εποχής. Η βασική ιστορία είναι πολύ χαλαρή, αλλά καταγράφει την ατμόσφαιρα της περιόδου όσο καμιά άλλη ταινία, κάνοντας αστέρια τόσο τον Χόπερ, όσο και τον νεαρό Τζακ Νίκολσον. 

ΠΕΝΤΕ ΕΥΚΟΛΑ ΚΟΜΜΑΤΙΑ (Five Easy Pieces, 1970)

Ο πρώτος πρωταγωνιστικός ρόλος του Τζακ Νίκολσον, μετά τη δόξα του ως δευτεραγωνιστή στον "Ξέγνοιαστο καβαλάρη", λαμβάνει χώρα σ'αυτό το αντιηρωικό road movie. Παίζει το ρόλο ενός περιφερόμενου νέου που το πρωί εργάζεται στις πετρελαιοπηγές της Καλιφόρνια και το βράδυ παίζει μπόουλινγκ με την κοπέλα του. Στην συνέχεια ανακαλύπτουμε ότι η ταυτότητά του είναι πλαστή και ότι στην πραγματικότητα είναι γόνος πλούσιας οικογένειας, που έχει όμως απαρνηθεί έτσι απλά από αντίδραση. Το στόρυ αναπτύσσεται καθώς ο Νίκολσον επιστρέφει στο πατρικό του σπίτι, για να επισκεφτεί και να τα βρεί με τον άρρωστο πατέρα του.
 

Από τις καλύτερες στιγμές του αμερικάνικου κινηματογράφου της αμφισβήτησης (ο οποίος ευδοκίμησε αυτήν την δεκαετία), που με την επικέντρωση στην μελέτη των χαρακτήρων, την κριτική ματιά, και την απουσία "συγκλονιστικής" δράσης, θυμίζει περισσότερο φιλμ ευρωπαικό παρά αμερικάνικο. Η εξερεύνηση της κουλτούρας του μοναχικού Αμερικανού, που βλέπει την ύπαιθρο να οικοδομείται όλο και περισσότερο μη έχοντας πια που να στραφεί, γίνεται με αξιοθαύμαστο τρόπο. Στο τέλος μετά τις συγκρούσεις και τα λεκτικά πυροτεχνήματα, υπάρχει κάτι απελπιστικά θλιβερό στη μοίρα του ήρωα: τρομοκρατημένος από τη σκέψη της ευθύνης και αναζητώντας το άπιαστο όνειρο της ελευθερίας, καταφεύγει στις παγωμένες ερημιές της Αλάσκας...