ΗΜΕΡΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ (Training Day, 2001)

Ο Τζέικ Χόιτ (Ιθαν Χωκ) νεαρός αστυνομικός, ξυπνάει από την γαλήνη της οικογενειακής θαλπωρής και ετοιμάζεται να συναντήσει τον έμπειρο εκπαιδευτή του, Αλόνζο Χάρις (Ντένζελ Ουάσινγκτον), για μία ημέρα εκπαίδευσης που θα του επιτρέψει όπως ελπίζει - αν τα πάει καλά - ν'αναρριχηθεί επαγγελματικά. Σύντομα όμως διαπιστώνει ότι ο Αλόνζο δεν είναι καθόλου νομότυπος στις μεθόδους που χρησιμοποιεί, κάτι που θα τον φέρει σε σύγκρουση με τις ιδεαλιστικές ηθικές του αρχές. Όσο η μέρα προχωράει τα πράγματα χειροτερεύουν, η πίεση μεγαλώνει και ο νεαρός Τζέικ θα πρέπει να επιλέξει και να δράσει.

Πρώην πετυχημένος βιντεοκλιπάς διάσημων τραγουδιστών και συγκροτημάτων, ο Αντουάν Φούκουα, με σκηνοθετική σιγουριά και αποτελεσματικότητα στοχάζεται πάνω στις έννοιες της Ηθικής, του Νόμου, της Δικαιοσύνης, με όχημα το πορτρέτο ενός "νιτσεϊκού υπερανθρώπου" που ίσταται αλαζονικά πέραν της ηθικής και των ανθρώπων (ερμηνευμένο άψογα από τον Ντένζελ Ουάσινγκτον) και ένα καλοδουλεμένο σενάριο βασισμένο στην αρχετυπική δυναμική των αρχαίων μύθων (η μυητική πορεία του μυθολογικού ήρωα που κατεβαίνει στον κάτω κόσμο για να αναμετρηθεί με τις δυνάμεις του σκότους και ν'ανέβει ξανά στον κόσμο μεταμορφωμένος πλέον), με καταφανείς σινεφίλ αναφορές (κατ'αρχάς σε ένα άλλο εμβληματικό ταξίδι μύησης, σ'αυτό της "Αποκάλυψης τώρα" - το παραισθησιογόνο, το κοντρ πλονζέ στον ουρανό με το φοίνικα και το ελικόπτερο, η αργή κίνηση - και σε μια άλλη "νιτσεϊκή φιγούρα", αυτή του "Μεγάλου αμαρτωλού" - βλέπε την έκρηξη του Ουάσινγκτον λίγο πριν το τέλος).

Ο νεαρός Τζέικ, ιδεαλιστής, νομοταγής, συμβατικός και αθώος, θα αναγκαστεί να συνυπάρξει (και μάλιστα να εκπαιδευτεί και να κριθεί) για ένα 24ωρο (που θα τον μεταμορφώσει) με τον έμπειρο "περπατημένο στη ζωή" Αλόνζο, που έχει απωλέσει προ πολλού την αθωότητα και την ιδεαλιστική του οπτική. Η εμπειρία της ζωής του δίδαξε ότι η τελευταία είναι τόσο πολύπλοκη και απρόβλεπτη, με άπειρες διαφορετικές περιπτώσεις, που ο άκαμπτος νόμος δύσκολα μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθεμία απ'αυτές, απονέμοντας πραγματική δικαιοσύνη (εξαρτάται από την υποκειμενική ερμηνεία ενός ανθρώπου), ενώ η ηθική χάνει το νόημά της σ'έναν κόσμο - ζούγκλα (όπως αυτός που ζούμε) ο οποίος κινείται από τον ζωώδη μηχανισμό φόβου - επιθυμίας. Όταν ζεις σε έναν κόσμο με λύκους θα πρέπει να αποτινάξεις την "ευνουχιστική ηθική" και να μάθεις να ουρλιάζεις σαν λύκος. Αν θέλεις να επιβιώσεις και ν'αποκτήσεις τη δύναμη θα πρέπει να μεταμορφωθείς από αρνί σε λύκο. Ώστε οι άλλοι να σε φοβούνται και εξ'αιτίας αυτού του φόβου να σε σέβονται. Αυτά του διδάσκει και αυτά ο ίδιος εφαρμόζει.

Έχοντας διαρρήξει κάθε έννοια ηθικής μέσα του, τον βλέπουμε να κινείται με άνεση, σιγουριά και αυτοπεποίθηση και στους δύο κόσμους. Και στον φωτεινό κόσμο της ημέρας, με τη νομιμότητα, την τάξη και τις δεσμευτικές συμβάσεις (είναι πετυχημένος και πολυβραβευμένος αστυνομικός), αλλά και στον σκοτεινό κόσμο της νύχτας με την παρανομία, την αταξία και τα απελευθερωμένα ένστικτα. Μόνο που σ'αυτήν την θεμιτή ηθική υπέρβαση, δεν άφησε πίσω του μόνο την συμβατική υποκριτική ηθική, αλλά και κάθε έννοια ηθικής (σκοτώνει ακόμα και το φίλο του). Ζαλισμένος από τον ίλιγγο της δύναμης αρνείται οτιδήποτε άλλο πέρα από την λατρεία του δικού του εγώ. Ακόμα και η "πιάτσα" όμως έχει την δική της ηθική. Ο Αλόνζο υπερβαίνει και αυτήν αλαζονικά, διαπράττοντας ύβρη (ο υπόκοσμος έπαψε πια να τον εκτιμά αφού δεν σέβεται τίποτα).

Σε μια σκηνή λίγο πριν το τέλος θα βρεθεί απέναντι στον Τζέικ και ανάμεσα στα μέλη του υπόκοσμου (σαν σε χορό αρχαίας τραγωδίας), για να λογοδοτήσει. Στην τρελή του πορεία προς την υπέρβαση ο Αλόνζο ξέχασε δύο σημαντικά πράγματα. Αφ'ενός ότι όσο παραμένεις μόνο λύκος, πάντα θα υπάρχει ένας λύκος δυνατότερος από σένα για να σε απειλήσει, αφ'ετέρου ότι όσο ο σεβασμός των άλλων δεν πηγάζει από ένα αίσθημα εκτίμησης, αλλά απλώς φόβου, αργά ή γρήγορα θα εκλείψει, αφήνοντάς σε τραγικά μόνο. Γι'αυτές του τις εγκληματικές αβλεψίες, η Νέμεση θα τον επισκεφτεί στη νυχτερινή λεωφόρο, με τη μορφή των Ρώσων δολοφόνων.