ΤΟ ΧΡΗΜΑ ΤΗΣ ΟΡΓΗΣ / Η ΚΛΟΠΗ (The Killing, 1956)

Ένας πρώην κατάδικος ο Τζον Κλέι, σχεδιάζει με κάθε λεπτομέρεια μία ληστεία στον ιππόδρομο, την οποία θα πραγματοποιήσει μαζί με τέσσερις άλλους άντρες, αλλά στην πορεία κάτι θα πάει στραβά. Στα χνάρια του "Ριφιφί" και της "Ζούγκλας της ασφάλτου", τούτο δώ το φιλμ είναι η εντυπωσιακή κατάθεση του Κιούμπρικ στον χώρο του φιλμ νουάρ, ένα άρτιο b-movie, πικρό σχόλιο για το τέλος του αμερικάνικου ονείρου και της ουτοπίας, λίγο πριν ο δημιουργός του εισέλθει οριστικά στις μεγάλες παραγωγές, χαράσσοντας την ένδοξη πορεία του.

Η επιθυμία του χρήματος και της γυναίκας που κινεί δραματικά τις μυθοπλασίες των αμερικάνικων νουάρ, στοιχειώνει κι εδώ πιεστικά τους χαρακτήρες ωθώντας τους σε δράση.  Καθαρόαιμοι τύποι του αμερικάνικου νουάρ, επιδιώκουν με πάθος το χρήμα και τη γυναίκα (ή έναν άντρα αν πρόκειται για γυναίκα), που θα τους επιτρέψει την είσοδο στο όνειρο και θα άρει το αίσθημα απαξίας που τους κατατρέχει. Ο ρόλος της γυναίκας κεντρικός και μοιραίος, εκμεταλλεύεται την σαγήνη που προκαλεί στον άντρα, για να τον χρησιμοποιήσει στις δικές της ιδιοτελείς επιδιώξεις. 

Το σχέδιο που καταστρώνεται για την ληστεία είναι άψογο και προσεγμένο σε όλες του τις λεπτομέρειες, φαινομενικά αδύνατο ν'αποτύχει και αν αυτό συμβαίνει είναι εξ'αιτίας δύο παραγόντων που δεν συνυπολογίστηκαν. Του εκρηκτικού ξεσπάσματος ενός ήσυχου και άβουλου ανθρώπου και της δράσης ενός μικρού και άκακου σκυλιού! Σαφής ειρωνικός υπαινιγμός για την επίδραση του τυχαίου (ή την επέμβαση της μοίρας), και την "άβυσσο της ανθρώπινης ψυχής". Η τελειότητα τελικά στην ζωή μπορεί να υπονομευτεί από τους πιο απρόσμενους παράγοντες (νά 'ταν άραγε ένας τέτοιος φόβος που οδηγούσε τον τελειομανή Κιούμπρικ στην παροιμιώδη τυρανικότητα και σχολαστικότητα κατά το γύρισμα των ταινιών του;). 

Η σκηνοθεσία του Κιούμπρικ, από κάπου εδώ αρχίζει ν'αποκτά τα χαρακτηριστικά εκείνα, που αργότερα θα την κάνουν ξεχωριστή και ιδιαίτερη. Την λεπτή ειρωνία τον σαρκασμό αλλά και την ακρίβεια στην προσέγγιση, τον περφεξιονισμό στην κατασκευή: στην σύνθεση του κάδρου, στις κινήσεις της κάμερας (τα τράβελλινγκ στα εσωτερικά έχουν μία απίστευτη πλαστικότητα), στους φακούς, στους φωτισμούς, στις κινήσεις των ηθοποιών. Μία ντοκυμαντερίστικη εμμονή στην παραμικρή λεπτομέρεια. Η off φωνή του αφηγητή (voice over), που ψυχρά και αποστασιοποιημένα σχολιάζει και πληροφορεί, λειτουργεί αποδραματικά, ενώ συμβάλλει στην δημιουργία μιας αίσθησης ματαιότητας.

Η αφηγηματική του τεχνική ριξικέλευθη και καινοτόμα. Χρονικά πισογυρίσματα, παράλληλο μοντάζ, επανάληψη της ίδιας σκηνής από διαφορετική οπτική γωνία, πολύ πριν όλα αυτά καταστούν κοινός τόπος στον Ταραντίνο και στον υπόλοιπο ανεξάρτητο αμερικάνικο κινηματογράφο. Δομημένα έτσι ώστε ακόμα και σήμερα να εντυπωσιάζουν με το ιδιαίτερο στυλ που παράγουν.