Ο Σαρλ και η Έλεν είναι ένα τυπικό ζευγάρι μεγαλοαστών, που μαζί με τον εννιάχρονο γιό τους φαίνεται να απολαμβάνουν γαλήνια τις ανέσεις της οικονομικής τους ευημερίας, σ'ένα προάστιο του Παρισιού. Μέχρι τη στιγμή που οι αρχικές διαισθήσεις του Σαρλ για την απάτη της συζύγου του μετατραπούν σε ακλόνητες αποδείξεις.
Ο σημαντικότερος ίσως κινηματογραφικός ανατόμος και ηθογράφος της αστικής τάξης (όλων των επιπέδων, ηλικιών και φύλων) και ο πρωτεργάτης μαζί με τους Γκοντάρ και Τρυφώ της νουβέλ βαγκ (Nouvelle Vogue), του κινήματος που εισήγαγε τον μοντερνισμό στον κινηματογράφο (στις αρχές του '60), μας παραδίδει ένα κορυφαίο αριστούργημα (ένα από τα πολλά της πλούσιας φιλμογραφίας του), πάνω στην διαβρωτική λειτουργία των ανέσεων και του ψυχικού βαλτώματος που επιφέρουν.
Ο σημαντικότερος ίσως κινηματογραφικός ανατόμος και ηθογράφος της αστικής τάξης (όλων των επιπέδων, ηλικιών και φύλων) και ο πρωτεργάτης μαζί με τους Γκοντάρ και Τρυφώ της νουβέλ βαγκ (Nouvelle Vogue), του κινήματος που εισήγαγε τον μοντερνισμό στον κινηματογράφο (στις αρχές του '60), μας παραδίδει ένα κορυφαίο αριστούργημα (ένα από τα πολλά της πλούσιας φιλμογραφίας του), πάνω στην διαβρωτική λειτουργία των ανέσεων και του ψυχικού βαλτώματος που επιφέρουν.
Με κείνο το γνώριμο και χαρακτηριστικό "βλέμμα εντομολόγου", που δεν του ξεφεύγει η παραμικρή λεπτομέρεια, αντικειμενικό και επίμονο, αλλά παραδόξως αποστασιοποιημένο (ή μήπως είναι η αποστασιοποίηση των ηρώων του από τις αληθινές τους ανάγκες που μεταδίδουν μία τέτοια αίσθηση;), σκύβει με προσοχή στις συμπεριφορές και την νοοτροπία της αστικής τάξης και μας προσφέρει ολοκληρωμένες σπουδές της ιδεολογίας και του κυνισμού της.
Η γυναίκα κρύβει επιμελώς τα συναισθηματικά - σεξουαλικά της ελλείμματα πίσω από την μάσκα της καθωσπρέπει συζύγου, όπως και ο άνδρας τις εκρηκτικές (μέχρι σημείου φόνου) συναισθηματικές συνέπειες της απάτης της. Ένα ψευδεπίγραφο "σ'αγαπώ πολύ" (ποτέ η εκφορά αυτών των λέξεων δεν είχε τόσο φρικιαστικό απόηχο), θα καλύψει όλα τα προβλήματα, το ποτάμι τα εγκλήματά τους, και η τηλεόραση την ουσιαστική επικοινωνία. Η ηθική τους κίβδηλη και σαθρή, η γαλήνια σχέση τους ένα τεράστιο ψέμα. Έτσι και αλλιώς η επιφανειακή εικόνα και το βόλεμα έχουν τη μέγιστη αξία, όχι η συνείδηση που ψυχορραγεί στο βάθος και η αλήθεια που ανατρέπει.
Η σκηνοθεσία του Σαμπρόλ είναι ένα σημείο που πρέπει να σταθούμε. Ο τρόπος κυρίως που κινεί την κάμερα του, που πλησιάζει, ακολουθεί και απομακρύνεται από τους χαρακτήρες του είναι υποδειγματικός. Η κάμερά δεν κινείται ποτέ χωρίς λόγο. Όπως και οι γωνίες λήψης, τα μεγέθη των πλάνων που επιλέγει και η μεταξύ τους σύνδεση (μοντάζ). Η μουσική σχολιάζει εύστοχα την κατάσταση του συναισθηματικού παγώματος, πότε πένθιμα, πότε ειρωνικά. Σε μία εποχή όπως η σημερινή με το άσκοπο στυλιζάρισμα και την τεχνική εκζήτηση, ο Σαμπρόλ παραδίδει μαθήματα σοφής ουσιαστικής σκηνοθεσίας (η ταινία του θα 'πρεπε να διδάσκεται σε σχολές).
Εκεί που άλλοι σκηνοθέτες θα χρειάζονταν το περίτεχνο στυλιζάρισμα ή μια σειρά πλάνων για να εκφραστούν, ο Σαμπρόλ το κάνει με μία απλή κίνηση της κάμερας, με ένα μόνο πλάνο. Τίποτα άσκοπο δεν υπάρχει εδώ, τίποτα περιττό. Προσέξτε για παράδειγμα το πλάνο από ψηλά (πλονζέ) της γυναίκας, όταν την βλέπουμε για πρώτη φορά στο σπίτι του εραστή της, ή το πλάνο που ο άντρας μεταφέρει το πτώμα για να το ρίξει στο ποτάμι, ή εκείνο (λίγο αργότερα) που τον καδράρει από πίσω και στο βάθος βλέπουμε φλουταρισμένη την γυναίκα του να πλησιάζει και τόσα άλλα. Μέγιστη εκφραστικότητα με τη μέγιστη δυνατή λιτότητα!
Ο Adrian Lyne γύρισε το 2002 ένα καλό ριμέικ με τίτλο "Άπιστη" (Unfaithful).
Η γυναίκα κρύβει επιμελώς τα συναισθηματικά - σεξουαλικά της ελλείμματα πίσω από την μάσκα της καθωσπρέπει συζύγου, όπως και ο άνδρας τις εκρηκτικές (μέχρι σημείου φόνου) συναισθηματικές συνέπειες της απάτης της. Ένα ψευδεπίγραφο "σ'αγαπώ πολύ" (ποτέ η εκφορά αυτών των λέξεων δεν είχε τόσο φρικιαστικό απόηχο), θα καλύψει όλα τα προβλήματα, το ποτάμι τα εγκλήματά τους, και η τηλεόραση την ουσιαστική επικοινωνία. Η ηθική τους κίβδηλη και σαθρή, η γαλήνια σχέση τους ένα τεράστιο ψέμα. Έτσι και αλλιώς η επιφανειακή εικόνα και το βόλεμα έχουν τη μέγιστη αξία, όχι η συνείδηση που ψυχορραγεί στο βάθος και η αλήθεια που ανατρέπει.
Η σκηνοθεσία του Σαμπρόλ είναι ένα σημείο που πρέπει να σταθούμε. Ο τρόπος κυρίως που κινεί την κάμερα του, που πλησιάζει, ακολουθεί και απομακρύνεται από τους χαρακτήρες του είναι υποδειγματικός. Η κάμερά δεν κινείται ποτέ χωρίς λόγο. Όπως και οι γωνίες λήψης, τα μεγέθη των πλάνων που επιλέγει και η μεταξύ τους σύνδεση (μοντάζ). Η μουσική σχολιάζει εύστοχα την κατάσταση του συναισθηματικού παγώματος, πότε πένθιμα, πότε ειρωνικά. Σε μία εποχή όπως η σημερινή με το άσκοπο στυλιζάρισμα και την τεχνική εκζήτηση, ο Σαμπρόλ παραδίδει μαθήματα σοφής ουσιαστικής σκηνοθεσίας (η ταινία του θα 'πρεπε να διδάσκεται σε σχολές).
Εκεί που άλλοι σκηνοθέτες θα χρειάζονταν το περίτεχνο στυλιζάρισμα ή μια σειρά πλάνων για να εκφραστούν, ο Σαμπρόλ το κάνει με μία απλή κίνηση της κάμερας, με ένα μόνο πλάνο. Τίποτα άσκοπο δεν υπάρχει εδώ, τίποτα περιττό. Προσέξτε για παράδειγμα το πλάνο από ψηλά (πλονζέ) της γυναίκας, όταν την βλέπουμε για πρώτη φορά στο σπίτι του εραστή της, ή το πλάνο που ο άντρας μεταφέρει το πτώμα για να το ρίξει στο ποτάμι, ή εκείνο (λίγο αργότερα) που τον καδράρει από πίσω και στο βάθος βλέπουμε φλουταρισμένη την γυναίκα του να πλησιάζει και τόσα άλλα. Μέγιστη εκφραστικότητα με τη μέγιστη δυνατή λιτότητα!
Ο Adrian Lyne γύρισε το 2002 ένα καλό ριμέικ με τίτλο "Άπιστη" (Unfaithful).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου