2001, ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΤΟΥ ΔΙΑΣΤΗΜΑΤΟΣ (2001: A space Odyssey, 1968)

Βασισμένη σε διήγημα του συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας  Άρθουρ Κλαρκ, η ταινία εξερευνά τις πολύπλοκες σχέσεις ανάμεσα στην ανθρωπότητα και την τεχνολογία της. Ο Κιούμπρικ θυσιάζει επίτηδες την αφηγηματική σαφήνεια προς όφελος των οπτικών εντυπωσιασμών, εξηγώντας ότι "το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η αίσθηση της εμπειρίας, όχι η ικανότητα έκφρασής της με λόγια". Αν ο "Πόλεμος των άστρων" παραμένει το αξεπέραστο παιχνίδι του διαστήματος, η "Οδύσσεια του διαστήματος" αποτελεί το απόλυτο κινηματογραφικό - φιλοσοφικό ορόσημο στο συσχετισμό του ανθρώπου με το υπερπέραν.

"Η ταινία κατέχει το σπάνιο προνόμιο, αρνούμενο τα πολλά λόγια, να υπνωτίζει με τις μακρόσυρτες σκηνές του ταξιδιού και την αντιστικτική χρήση της μουσικής των Στράους, Χατζατουριάν και Λιγκέτι, αλλά και να συνταράσσει με την οπτική πρωτοπορία του. Αυτός ο συνδυασμός όπερας και μπαλέτος του σύμπαντος, μαζί με το μονόλιθο, ορθώνονται μοναχικά." (περιοδικό ¨Σινεμά"). 

Εκτός όλων των άλλων, η ταινία είναι διάσημη και για την μεγαλύτερη χρονικά γέφυρα στην ιστορία του σινεμά με την χρήση του μοντάζ: Βλέπουμε τον πιθηκάνθρωπο να πετάει θριαμβευτικά το κόκαλο στον αέρα και στην αμέσως επόμενη εικόνα - χιλιάδες χρόνια μετά - το διαστημόπλοιο που αιωρείται νωχελικά στο διάστημα, να παίρνει την θέση του (πρώτο βίντεο)